Alle goeds voor 2006

Met excuses voor het even achterwege blijven van nieuwe plaatjes, maar met wel de beste wensen voor een goed 2006. Binnenkort weer nieuws bij ouds.

Lange Viestraat

Vanaf het Vredenburg, net als Jesse (p. 8; zie: Het Utrechts Archief, nr. 61971, al is die foto niet geheel hetzelfde) maar links op de hoek van de St. Jacobsstraat is al lang geen Kreymborg te vinden, en ook wat anno 1942 de nieuwbouw van Vroom & Dreesmann was, is niet meer (helaas, een van de eerste warenhuizen die ik bezocht; diep onder de indruk van de roltrappen). De bebouwing op de hoek ertegenover is ook niet meer wat het geweest is. Op de achtergrond staat, op de hoek met de Oudegracht) dat gebouw met het torentje nog. Dat dan weer wel.

Potterstraat

Dat heb ik weer: net helemaal in m'n nopjes met de gedigitaliseerde foto's van Jesse, kan ik die van p. 15 van 'zijn' boek niet vinden. Je wordt er overigens niet vrolijk van: nogal prominent aanwezig een marscolonne van Duitse soldaten; in het Scalatheater een Duitse film, Sein Sohn. Wel leuk: de tram reed er nog. Ik zal mijn foto overnieuw moeten maken om Jesse's plaatje beter te benaderen: iets verder doorlopen richting Neude (die soldaten zijn nu toch weg).

Oude foto's

De onwaardeerlijke Edwin Lucas, een van de redacteuren van Op gezang en vlees belust; over leven, werk en stad van Jan Engelman (Kawadraat, Utrecht 2000) en met Peter de Bruijn en blogger dezes bezorger van Gerrit Achterbergs Alle gedichten (deze maand te verschijnen bij Athenaeum-Polak& Van Gennep) mailde me dat Het Utrechts Archief digitaal toegankelijk is. En wat zie ik daar: de foto van Jesse van het gebouw (van) Hooghiemstra. Een link is ter plaatse in dit weblog toegevoegd (rechts klikken en je hebt de oude foto naast de mijne in een apart venster)(inmiddels kan je eenvoudig de link aanklikken en het Archief verschijnt in een nieuw venster; 1 april 2006).
Als ik er meer van die foto's vind, zal ik dat niet onvermeld laten (kijk maar bij Willemstraat en Janskerkhof; maar ik was achter de computer gekropen om te werken...).
Fantastisch, dat archief; ook de andere foto's. Onwaardeerlijk betekent volgens de nieuwe Dikke Van Dale: niet hoog genoeg te waarderen. Het lijkt me een synoniem (woord dat dezelfde of ongeveer gelijke betekenis heeft als een of meer andere woorden) van onvolprezen.

Janskerkhof

Bij Jesse p. 29 of Het Utrechts Archief 59133. 't Is wat drukker nu; het terras op de hoek is vergroot. In 1942 kon je er, blijkens de lichtbak, loungen. Dwars over het Janskerkhof, achter het koor van de kerk langs, liep een rijweg. Daar staat nu een leuk fonteintje.

Varkenmarkt

Met permissie: een volstrekt nietszeggend plaatje, zeker naast dat van Jesse (p. 90). Varkenmarkt vanaf de Willemstraat; ik weet niet of Jesse hetzelfde standpunt had, maar als ik naar de schaduw kijk (zie ook de Oranjestraat), denk ik, bij nader inzien, dat hij aan de andere kant stond, op de St. Jacobsstraat. Er lijkt hoe dan ook geen steen op een andere of hetzelfde gebleven te zijn. Geen burger-hotel en pension "Zuid-Holland" meer, geen bakker met "Lubro Brood" op de zonwering, geen bakkersbakfiets, maar ook geen dichtgetimmerd huis meer. Maar wel weer: een boom erbij.

Oranjehof

"86. De Oranjehof met in de verte de Jacobikerk" luidt de toelichting in het boek (zie hier de foto van Jesse). De klok op de, toen nog geknotte, toren staat op 11.35 uur; mijn foto maakte ik om 12.25 uur, zomertijd. Alweer: meer groen nu.

Willemstraat

Bij Jesse p. 91 of: Het Utrechts Archief 73826. De straat is korter geworden, loopt niet verder dan de Waterstraat meer, waar nu iets erg lelijks van beton staat. Er hangen minder borden uit (er zijn ook minder winkels); geen spionnetjes meer. Veel gevels zijn nog herkenbaar, al wordt de was niet meer op straat gedaan; vroeger waren er kennelijk nog geen amsterdammertjes in Utrecht, geen bloembakken op straat.

Oranjestraat

Deze foto is om ongeveer half een gemaakt op 11 oktober 2005; gezien de schaduw maakte Jesse zijn plaatje (vgl. Jesse p. 87) in de zomer. Het licht valt op de nieuwbouw. De oude pandjes staan ertegenover; geen logement, geen boter-, kaas- en eierhandel, geen bakfietsen meer; woonhuizen, een automobiel, steigers voor schilderwerk.

Nieuwe Kade

Nieuwe Kade vanaf de Bemuurde Weerd (Jesse p. 85). Geen vrachtschip meer, maar rondvaartboot; spits weer op de Jacobikerktoren; en allemaal bomen op die Nieuwe Kade, zodat je de nieuwbouw niet ziet. Direct rechts de weer opengegraven Weerdsingel. 'k Ben benieuwd wanneer je weer vanuit hier naar de Catharijnesingel door kunt varen.

Hooghiemstra nogmaals

Dat is beter: vanaf de Vaaltbrug, Weerdsingel O.Z. - Wittevrouwensingel. Mooi weer. Veel meer groen dan ruim zestig jaar geleden. Geen havermout meer.

Hooghiemstra

Bij Jesse, p. 84, of: Het Utrechts Archief 76086. Het Hooghiemstragebouw bevat nu allerlei kleine bedrijven (Hooghiemstra, Bedrijvencentrum, Hooghiemstraplein 165, 3514 AZ Utrecht; als er toch geen zoekmachines waren; nog beter: een website, waar de geschiedenis uit de doeken wordt gedaan). Er is een parkeergarage bij het gebouw gezet; de gasfabriek er vlakbij is een park geworden (zie elders in dit blog); en in dat park is dan nu weer een zeer modern ogende flat neergezet pal naast Hooghiemstra.
Eigenlijk had ik, fotograferend, geen idee hoe het was en, wat erger is, ook niet hoe de situatie nu precies is. Maar sinds ik de hiervoor genoemde site heb bezien, weet ik beter: ik heb het verkeerde hoekje gekiekt: kijk maar naar die prachtige luchtfoto. Ik moet er weer opuit.

Willem de Zwijgerplantsoen

Het Willem de Zwijgerplantsoen (Jesse, p. 83, het Utrechts Archief nr. 73882) is inmiddels heerlijk groen (tenzij het herfst en zo is, natuurlijk). De Willem de Zwijgerkapel heet nu Pauluskerk (en is wat uitgebreid, achter de bomen). De voormalige Pauluskerk is niet meer.

Griftpark

Bij p. 82. Voorheen de gasfabriek aan de Blauwkapelseweg. De plaats waar Jesse stond te fotograferen, kan ik niet traceren (tja, er lijkt links op zijn foto een zijweg te zijn). Er is hier zo weinig onveranderd gebleven. Pluspunt: je kan er nu heerlijk eten.

Biltstraat

Bij pagina 80 van Jesse (het Utrechts Archief nr. 53581). Mijn lens is anders dan die van Jesse, maar het plekje klopt wel (bijna). De garage van Nefkens heeft een paar jaar terug het veld moeten ruimen. Niet alle balkons zijn anno 2005 nog terug te vinden. En wat heeft men de Biltstraat toch om zeep geholpen met die achterlijke busbaan. Niets slechts over de bus, maar de mens lijkt hier te zijn verjaagd.
Deze foto kan overigens beter, met meer zicht richting Wittevrouwenbrug (die nu ook verbouwd wordt wegens intensief busverkeer).

Hier begint het mee

Oud plannetje

Het is al een oud plannetje: om in mijn hedendaagse heden foto’s na te maken uit Utrecht 1942; foto’s van Nico Jesse. (Tekst en beeldredactie: Frans Crone. Amsterdam-Antwerpen: De Prom 2003). Daar ben ik dan onlangs maar eens mee begonnen.

25-09-2005
Eigenlijk geen goed weer voor foto’s (en een te eenvoudig toestelletje: een Trust DC-3500 Powercam Mini, F: 3.0, f= 8.6 mm). Ik zet het ding toch steeds maar op zwart-wit; het is me te doen om het verschil in de situatie, niet om de vooruitgang van de fototechniek.
Het zou overigens wel aardig zijn als de foto’s van Jesse op het internet stonden… of anderszins digitaal beschikbaar waren. Vooralsnog maar zonder.