Mariaplaats

Bij p. 39 / het Utrechts Archief nr. 63580 (dat de foto dateert op 1943). De foto anno 2006 moet ik overdoen, meer Zadelstraat erop, meer in de zomer, meer om bijna 18.30 uur.
De schoorsteen van de melkfabriek aan het Visschersplein is weg. Melkfabriek, vlakbij de Boterstraat. Over de samenhang der dingen. Mariaplaats, Mariakerk. Maar wat is die Mariaplaats veranderd... Utrecht was, geloof ik, nooit erg goed in pleinen en plaatsen, toen niet (lekker groot, maar kaal), en nu nog steeds niet (volgepropt en opgedirkt met een nep-oude pomp). Maar kijk naar de gevels, daar verandert weinig aan.

Lange Smeestraat, Bartholomeïgasthuis

Bij p. 45 / het Utrechts Archief nr. 77502. Gezellig druk was het daar toen. Beetje leeg nu.
Ik zal overigens, op aanraden van mijn oom Arjen (die zich onledig houdt met het oude Rotterdam op foto's) zorgen voor een helderder beeld; de foto's zijn, zo zei hij, terecht - en zeker als je ze niet vergroot, voeg ik eraan toe - vaak (te) donker. Eens zien wat 'digitale flits' hier kan betekenen (dat was er vroeger niet; Jesse kon gewoonweg beter fotograferen).

Trouwens, het idee voor dit blogje is me, realiseerde ik me pas onlangs, mailend met die oom, mede aangereikt, d'outre tombe, door mijn vader, die als jongeman, vlak na het bombardement foto's heeft gemaakt in zijn woonplaats Rotterdam; die foto's heeft hij in een album verzameld in combinatie met ansichtkaarten van dezelfde plaatsen, gemaakt vóór het bombardement.

Frans Crone schrijft in Utrecht 1942 dat Jesse zijn foto-opdracht te danken had 'aan de gemeentearchivaris van Utrecht, mr J.W.C. van Campen. Met het bombardement van Rotterdam nog vers in het geheugen, was deze er veel aan gelegen de stad [i.e. Utrecht] te laten fotograferen voordat het te laat zou zijn.' (p. 5)

Geertekerkhof (2)

Bij p. 46 / het Utrechts Archief nr. 60279. Er staat een container in het zicht, voor de plek waar eerder het brandspuitenhuisje stond, met op de muur gekrast 'Leven de de koningin' (de spelling was toen ook al wel geregeld maar er werd toen ook al van die regels afgeweken) en 'OZO' oftewel: Oranje Zal Overwinnen, wat nog niets met voetbal te maken had en Q.E.D. Ook al is Jesse's foto opgenomen in het boekje waar dit hele blogje door begon, en dat als de titel heeft: Utrecht 1942, het digitale Utrechts Archief dateert de foto op 1944 (de sfeer is echter als je het mij vraagt nog 19e eeuws).

Geertekerkhof

Bij p. 47 / het Utrechts Archief nr. 81230. Het brandspuitenhuisje is weg, de auto's zijn erbij gekomen. Het doorkijkje achter het koor langs naar de Springweg heet 'het keelgat' (blijkens de toelichting op p. 104 van het boekje met Jesse's foto's). Het Utrechts Archief dateert deze foto op 1942, conform de titel van het boekje. Anno 2006 weet men hier aan het begrip 'autokerkhof' een geheel nieuwe invulling te geven.

Emmalaan

Vgl. Jesse p. 77/het Utrechts Archief nr. 56523. Op de voorgrond een stukje van m'n Gazelle die me overal brengt.

Oudegracht Tolsteegzijde tussen Geerte- en Vollersbrug

Bij p. 57 (zie Utrechts archief nr. 67764) Op 28 april 1941 schrijft Ina Boudier-Bakker in haar dagboek: 'Utrecht is een verlaten, doodstille stad geworden.' Naar Ina is nu een laan genoemd, en het is (weer) druk in Utrecht.

Oudegracht, gezicht op de Weesbrug

Dat al m'n andere foto's zonder enige bewerking, schoon uit de camera het web op komen, is af te lezen aan deze, die ik wel trachtte te bewerken (met van die standaard / gratis Paint-programmatuur). Maar ja, ik wilde nu eenmaal ook de omslagfoto namaken (zie: Utrechts Archief nr. 67372); met tekst. Het is de Oudegracht, vanaf de Hamburgerbrug, met de rug naar Arie op de brug, het gezicht naar de Weesbrug (die overigens niet staat ingetekend op de Falk-plattegrond (40e druk) van m'n /staatsjie/). Opnieuw: al die bomen die, zelfs in de winter, meer aan het zicht onttrekken dan zestig jaren her. Nou ja: onttrekken... als je ergens anders gaat staan, zie je alles toch weer.

Bruntenhof

Bij pagina 65 (vergelijk Utrechts Archief nr. 77848). 't Is tegenwoordig overal een veel erger zootje van verkeersborden. Hier ook wel. En waar vroeger een bord volstond, worden nu fysieke hindernissen opgeworpen. Bestaat dat nog, een bord: verboden voor paard-en-wagen?

Nieuwegracht

Kijk, minder mensen (toeval), minder blad (seizoengebonden), meer auto's (structureel). Voor de rest: bijna precies hetzelfde. Zie in het Utrechts Archief nr. 65275.

Maliebaan (3)

Nog eentje dan; bij pagina 69 (ook al niet in de digitale beeldbank van het Utrechts archief - ik kan 'm in ieder geval niet sub 'Maliebaan' vinden; jammer). Er is veel ten goede veranderd; er is veel ook (uiterlijk) onveranderd.

Maliebaan (2)

Bij pagina 68: gelukkig zijn die 'grijze muizen' weg. En die dikke lantaarnpaal. De boomblaadjes ook, maar die komen wel weer terug (best fris vandaag). Het nabijgelegen Spoorwegmusuem (linksaf na het laatste gebouw) was in Jesse's tijd nog het Station Maliebaan.

Maliebaan

Bij pagina 71 (helaas niet aanwezig in de beeldbank van het Utrechts Archief). De bezetter is weg, zo ook de meiden (en die ene zat niet op de bezetter z'n schoot, maar op de schoot van de meid naast die ene bezetter; boeit niet). Ik had iets meer naar de Biltstraat toe moeten lopen nog, voor dezelfde hoek. Nu is het er berstens druk, dwars over de Maliebaan heen.
Terzijde: eindelijk een ander, beter toestel: HP Photosmart 945 (f 2.8-3.1, 7.6-61mm, 5.3 MP, 45 x zoom); veel meer mogelijkheden... die ik nog moet verkennen. Maar technisch gezien is de afstand met Jesse verder vergroot.